Chủ Nhật, 1 tháng 12, 2013

Người giữ hồn mới cập nhật trống đồng Đông Sơn.

Mang ý nghĩa lớn đối với đời làm nghề của tôi

Người giữ hồn trống đồng Đông Sơn

Họa tiết tỷ lệ hài hòa với kích thước của trống. Phải thu nhặt được 11 tấn đồng vật liệu. Đường kính mặt trên của trống là 2.

Ánh mắt đầy tự hào. - Để đúc được chiếc trống giống như các bậc tiền nhân thì vô cùng khó. Được thờ chung trong đền. 2m. Chiều cao 2m. Năm 1999. Lư hương. Tỉnh Thanh Hóa nhờ phục dựng lại trống đồng cổ bằng phương pháp thủ công truyền thống có đường kính mặt trên 80cm. Huy động 3 máy cẩu cỡ lớn để rót đồng vào khuôn và phải mất hơn một tháng chuốt mới hoàn thành.

Có nhiều lúc tưởng như đã mai một nhưng làng nghề Trà Đông vẫn giữ cho đến ngày bữa nay một phần nhờ công sức cầm cố. Sưu tầm các tư liệu về trống đồng. Tham quan không chỉ của người dân trong vùng mà còn có khách hàng thập phương từ Hà Nội. Cách thành thị Thanh Hóa khoảng 12km về phía tây bắc. Không phải là mình yếu về kinh nghiệm tay nghề.

Sợ không thành công mà là so với những nghệ nhân cao niên. Hộ gia đình làm nghề có thể nuôi sống cả gia đình. Để trống phát ra âm thanh vang vọng. Từ đó. Người dân trong vùng xem Khổng Minh Không và ông tổ họ Vũ là ông tổ của của nghề đúc đồng. Khắc hoa văn. Trong gia đình cũng không rõ có từ đời nào.

Chúng tôi được biết. Tôi rất kiêu hãnh và hạnh phúc. Mô phỏng theo trống đồng Ngọc Lũ xưa với trọng lượng 8 tấn. Công đoạn tiếp theo phải chọn được nguyên liệu đồng nguyên chất từ các vật dụng hư.

Tạo mẫu các hoa văn. Từ thời nhà Lê có dòng họ Vũ đã làm nghề đúc đồng. Là biểu tượng tâm linh của cả một vùng. Trọng lượng của trống khoảng 33 tấn. Với sự tôn kính và biết ơn. Ông được xem là ông tổ của nghề đúc đồng. Sắp bàn giao cho khách hàng. Thú thực khi đúc xong tôi không dám tháo khuôn mà phải nhờ anh em thợ tháo giúp.

Chiến tranh hay tác động xấu của kinh tế thị trường. - Nghệ nhân Lê Văn Bảy cho hay. Truyền thống là điểm tựa Làng Kẻ Chè.

Để đúc thành công chiếc trống này. Trước khi chia tay. Trong đó phải kể đến nghệ nhân Lê Văn Bảy. Là thử thách lớn để khẳng định tay nghề của người thợ. Cùng với sự mê say. Đàn chim Lạc phải tuân theo đúng như mẫu hoa văn cổ. Sang trọng bao lăm thăng trầm của thời kì. Để làng nghề đúc đồng còn mãi với thời kì. Có nhiều hộ gia đình khi đó đã bỏ nghề". Đây là chiếc trống đồng lớn nhất thế giới được đúc bằng phương pháp thủ công truyền thống.

Độ thẩm mỹ cao nhưng vẫn giữ được nét hồn xưa. Máu nóng muốn khôi phục lại nghề đúc trống đồng và những hoa văn tinh xảo một thời. Đặt hàng. Nghệ nhân Lê Văn Bảy khẳng định. Người dân trong vùng vẫn mãi truyền khẩu câu “Đất họ Lê - nghề họ Vũ”. Năm 2001. Khi đó. Trong xưởng của anh Bảy đã tạo việc làm ổn định cho hơn 20 thợ với mức thu nhập bình quân từ 3.

Giống như một cơ duyên sắp xếp cho tôi được gặp các nhà nghiên cứu trong đó có nhà sử học Dương Trung Quốc. Cao 3. TP Hồ Chí Minh và nhiều tổ chức. Khi tôi hỏi trong thế cuộc làm nghề.

Nghệ nhân Lê Văn Bảy được mời dự Hiệp hội các Doanh nghiệp nhỏ và vừa để đúc và khôi phục lại một số tượng đồng đã hư hỏng. Nghệ nhân Lê Văn Bảy bật mí với chúng tôi.

Nhưng do chiến tranh. Để ra được chiếc trống đồng 8 tấn. Đây là chiếc trống đồng lần trước tiên tôi đúc dưới sự chứng kiến của công chúng nên sức ép để thành công rất cao. Nghệ nhân Lê Văn Bảy đã đúc thành công một chiếc trống đồng bằng phương pháp thủ công truyền thống.

Nên chi. Thần thái của trống Ngọc Lũ xưa. Khắc họa hình ảnh sinh hoạt của người Việt cổ trên thân trống. Mang hơi thở của đương đại nhưng vẫn giữ được nguyên bản. Không giống như những lần trước. Là nghệ nhân trẻ nhất làng. 75m. 5-4 triệu đồng người/tháng. Giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống của tiên sư cha để lại.

Tôi quyết tâm đi tìm hiểu. Dự trù khi đúc hoàn chỉnh. Trình độ tinh xảo mới đảm nhiệm được. Từng tiếng búa.

Mình đã thành công khi phục dựng lại được biểu trưng linh thiêng này. Soong nồi. Dìu dắt các thế hệ con cháu nối tiếp truyền thống của cha ông. Vỏ trấu để chà sát. Bản thân chiếc trống cũ đã là vật linh thiêng.

Chỉ biết khi còn nhỏ đã thấy ông cụ thân sinh ra tôi đúc các sản phẩm có nhiều kiểu dáng phong phú và đa dạng như: Tượng. Tới thăm cơ sở sản xuất trống đồng của anh Bảy.

Là làng nghề đúc đồng truyền thống có từ rất lâu đời. Đây cũng là công đoạn khó khăn và kĩ càng nhất.

Buôn bán được thuận buồm xuôi gió. Mới đây. Óc sáng tạo của mình. Thì chỉ có đồng nguyên chất thôi chưa đủ mà phải có bí quyết và kinh nghiệm mới làm được. Chiếc trống sẽ được đặt trước tiền sảnh của tòa nhà Quốc hội mới. Hàng năm vào ngày 8-4 đến 13-4 âm lịch.

Mình vẫn còn khiêm tốn về nghề lắm. Tiếng gõ ăn nhịp như gợi lại không khí của một thời thịnh đạt của nghề đúc đồng nơi đây. Khi đó. Dâng hương để tưởng nhớ đến người đã truyền nghề và trông coi người hộ trì cho công việc làm ăn.

Ban đầu chính yếu đúc sản phẩm thô sơ nhưng cũng đã tạo nên phường buôn bán giao thương sản phẩm đồ đồng. Anh Bảy là người trước nhất của làng Trà Đông đã đúc thành công 3 chiếc trống đầu tiên với đường kính mặt trên tuần tự là 60cm; 70cm; 80cm được các nghệ nhân trong làng khen ngợi.

Được anh chỉ dạy từ chọn đất làm khuôn. Đắp thành khuôn rồi tìm thợ có kinh nghiệm và bàn tay khéo để tạo ra các hoa văn họa tiết. Theo như các bậc cao niên. Đây cũng là nơi mua sắm. Trước đây. Đó là những công việc khôn xiết khó khăn và tận tường. Đến khoảng giữa thế kỷ thứ 19 thời vua Tự Đức. Nước da bánh mật và giọng nói trầm ấm niềm nở mời chúng tôi vào nhà thăm phòng trưng bày các sản phẩm đồ đồng mỹ nghệ.

Qua gần hai năm tìm hiểu cộng với sự mê say học hỏi. Do nghệ nhân Khổng Minh Không truyền nghề cho dân làng và trong tâm thức của người dân.

Họa tiết thật sắc nét. 3 tấn sắt thép để định khuôn trống. Các bậc tiền nhân chỉ dùng xương thú.

Anh Bảy cho biết: tất các công đoạn đều được làm thủ công. Chúng tôi về Trà Đông. Mới lĩnh hội được 2/3 kinh nghiệm của tiền nhân Chúng tôi thật bất ngờ khi được biết nghệ nhân Lê Văn Bảy mới bước sang tuổi 46. Vậy với niềm say mê. Chim Lạc trên mặt trống. Nhà sử học Dương Trung Quốc có nói Thanh Hóa là vùng đất giàu truyền thống về đúc đồng. Làng nghề cũng mai một đi rất nhiều.

San sẻ những kinh nghiệm để đúc thành công một chiếc trống đồng bằng phương pháp thủ công truyền thống. Sau khi tổng kết hội nghị. Kỷ niệm nào khiến anh nhớ nhất và ấn tượng nhất.

Theo như những ghi chép lịch sử và người dân trong làng kể lại. Phiên bản theo trống đồng Ngọc Lũ. Điều làm anh vui hơn cả là cậu con trai đầu Lê Văn Quý đã theo nghề. Chúng tôi vào thăm xưởng của anh đúng lúc chiếc trống đang bước sang tuổi hoàn thiện.

Thú thực cho đến thời điểm đó. Anh Bảy háo hức kể: "Nghề đúc đồng có từ hàng nghìn năm ở làng Trà Đông. Đánh bóng mà đã đạt đến độ thẩm mỹ cao. Người dân trong vùng cũng như phụ cận vô cùng tôn kính. Bây chừ. Đây không chỉ là đúc cái trống đơn thuần.

Khâu quan trọng nhất là tạo ra các hoa văn. Nghệ nhân cùng với 20 thợ có kinh nghiệm đã làm liên tiếp ngày đêm trong vòng 8 tháng đắp khuôn. Được xem là lớn nhất thế giới. Người lâu năm cũng đã được 12-13 năm. Tôi chỉ mới nghe chứ chưa được nhìn tận mắt chiếc trống đồng.

Phân loại nguyên liệu đồng. Đến Bảo tàng Lịch sử Thanh Hóa để tìm hiểu thêm. Cũng có ghi chép cho rằng. Người ít cũng 7-8 năm theo nghề và đa phần là con cháu trong nhà. Người dân trong làng đã lập đền thờ được tôn Thánh đức Sư Khổng Minh Không. Nằm trong địa phận cái nôi nền văn hóa Đông Sơn.

Nếu tính về độ thẩm mỹ tạo ra các hoa văn thì tôi chỉ đạt 60 đến 70% so với các bậc tiền nhân. Khách quốc tế đến mua. Làng nghề có từ hàng nghìn năm được bao thế hệ con cháu lưu giữ và phát triển cho đến ngày hôm nay. Đón chúng tôi. 5m… Bài và ảnh: ĐỖ TẤT TỚI. Làng nghề đúc đồng Trà Đông được hình thành từ khoảng thế kỷ 17.

Nay là làng Trà Đông. Mà bắt buộc phải thành công. Se khuôn. Giữ giàng và phát huy truyền thống của tiên tổ Sinh ra và lớn lên trong cái nôi của nghề đúc đồng truyền thống.

Nghệ nhân Lê Văn Bảy đang sớm hôm góp phần tô đẹp. Trò chuyện với anh. Nghệ nhân Lê Văn Bảy với dáng người thấp nhỏ. Đường kính mặt trên 4. - Thật may mắn. Anh tài. Kẻ Rỵ xưa. Anh san sớt: Suốt bao nhiêu năm làm nghề đúc đồng có một kỷ niệm khiến tôi nhớ nhất và không bao giờ quên là năm 2006 được đền Đồng Cổ.

Đầu năm 2013. Khâu đầu tiên phải chọn được loại đất sét mịn nhào trộn với vỏ trấu. Có khách hàng đã đặt làm chiếc trống với kích tấc lớn hơn rất nhiều so với chiếc trống mà thời kì qua mà báo chí đã đưa tin. Giữ gìn và phát huy nghề thủ công truyền thống của bao đời các nghệ nhân trong làng. Sự tinh xảo trong chế tác. Được họ đánh giá cao về độ thẩm mỹ. Tuy đạt được nhiều thành công trong nhiều năm trở lại đây nhưng nghệ nhân Lê Văn Bảy vẫn luôn trằn trọc làm sao để truyền nghề.

Nghề đúc đồng của gia đình tôi vẫn được duy trì phát triển cho đến ngày hôm nay. Ở huyện Yên Định.

Các anh hôm nay đúc rất giỏi. Anh Bảy cho biết: Đây là công việc khôn cùng khó khăn vất vả.

Đòi hỏi người phải có tay nghề cao. Làng Trà Đông xưa kia là trọng điểm giao nhà buôn bán sầm uất về đồ đồng trong và ngoài tỉnh. Vậy sao không đúc trống đồng? Với ý chí và quyết tâm giữ nghề nên từ đó. Có khi đưa cả sang nước bạn Lào và Cam-pu-chia. Nghệ nhân Lê Văn Bảy tâm tư: Dù sang trọng nhiều biến cố của thời kì.

Khuôn mặt bừng sáng. Anh kể tiếp: Nghệ nhân Lê Văn Bảy bên chiếc trống đồng được đúc bằng phương pháp thủ công. Nối nghiệp thánh sư. Thăng trầm của lịch sử. Ấm đồng. Dân làng nghề Trà Đông lại tổ chức tế lễ. Chiếc trống mới sau khi đúc xong cũng sẽ làm lễ nhập linh thay thế cho chiếc trống cũ đã bị hư và được xem như tái tạo thần linh.