Sự trùng hợp kỳ lạ của con số 54 Cây Sanh ở làng Suối Cốc có tuổi thọ trên 800 năm đã trở nên "bảo bối" của làng. Bóng cây rộng, phủ kín gần 100m2 với hàng chục thân trụ và hơn 40 thân nhánh được thiên nhiên "cắt tỉa" thành hình con hươu cao cổ. Con đường làng đi qua dưới vòm song thân trụ cổ thụ. Người dân cho rằng, đó là cái cổng làng "độc nhất" ở Việt Nam. Có những nhánh to gần hai người ôm. Rễ cây lủa tủa bám lấy đất cằn tìm lấy sự sống. Trên những thân cây cổ thụ, những lớp vỏ xù xì, mục rũa vẫn nguyện làm nơi ký sinh cho những dây leo, thảm thực vật hút chất dinh dưỡng. Điều đặc biệt, nếu tính tổng số thân và nhánh cây vừa đúng con số 54, vừa khớp với 54 dân tộc Việt Nam. Ngày trước, cây Sanh này còn là nơi chim chóc kéo về làm tổ, sóc rừng, rắn rết cũng tìm nơi hàm. Đi giữa tán cây cổ thụ một ngày hè nóng nực, ta như lạc vào một rừng già râm mát. Nhiệt độ ngoài đường khoảng 360C, nhưng khi bước đi giữa tán cổ thụ, ta như bước vào một ngôi nhà có điều hòa nhiệt độ khoảng 180C. Cây cổ thụ như lá phổi, cung cấp không khí lành cho cả làng. Theo ông Định Thanh Bính (SN 1962), Trưởng thôn Suối Cốc thì: "Nhìn tán cây Sanh tỏa rộng như một cánh rừng nhưng thực chất chỉ là một gốc, còn những cội rễ tỏa xuống, bám đất, hút chất dinh dưỡng và tạo thành những gốc cây cổ thụ khác. Các cụ bảo rằng, quần thể cây này có đến 174 gốc. Thời kỳ Hậu Lê, có một vị quan vi hành ngang qua đã khôn xiết sửng sốt và trầm trồ khen ngợi. Ngài đã mời một thầy địa lý đến để coi xét. Thầy địa lý đó phán rằng: Nơi đây có phong thủy cực kỳ đắc địa. Long mạch nằm ở nơi đất thiêng, cây Sanh hấp thu được linh khí của đất trời. Khí hậu trong sạch sẽ giúp cho sự sống sinh sôi nảy nở, con người nơi đây sẽ luôn khỏe mạnh, an lành. Tức thời, vị quan đó đã cho lập đàn tế dưới gốc cổ thụ. Ông phong chức cho cây Sanh này là "Cổ Lão Thần Mộc".
Cây Sanh cổ thụ có bóng phủ kín khoảng 100 m2. Theo các cụ trong làng, cây Sanh rất thiêng: Từ khi được vị quan đó phong thần, dân làng đã coi cây Sanh là tượng trưng của đa thần. Người dân vẫn phao rằng, dưới gốc Sanh vẫn còn có những hòn đá tiên. Nhiều lần dân làng đi ngang qua đã nhìn thấy một vị tiên tóc bạc trắng ngồi thanh thản trên tảng đá. Chính bởi vậy, dân làng thường kéo đến thắp hương, nguyện cầu những điều tốt đẹp. Có người, khi chuẩn bị đến thời kỳ sinh đẻ đã đến xin thần cây giúp cho việc sinh hạ được "mẹ tròn con vuông". Có người còn "bấm ngày" để đến thường trực tại gốc cây, đợi sinh con dưới tán cây, mong đứa trẻ sinh ra sẽ hấp thụ được linh khí của trời và có được sự chở che của thần cây và bảo vệ của vị tiên tóc bạc. "Chi chục tỷ để sở hữu linh khí trời ơi"
Trong những năm kháng chiến khốc liệt, gốc Sanh đã hóa thành căn cứ địa bí ẩn của người dân nơi đây. Đặc biệt trong kháng chiến chống Mỹ, cây Sanh trở nên nơi trú ngụ của hơn 40 hộ dân làng. Khi máy bay Mỹ điên cuồng trút "mưa bom, bão đạn" xuống những cánh đồng của vùng lân cận nhưng kỳ lạ là chẳng có một quả bom nào rơi trúng gốc cây cổ thụ này. Vào những năm 80, 90 của thế kỷ trước, người dân trong làng đã chặt đi những thân trụ to để làm củi đốt lò gạch, làm cầu bắc qua suối. Khi người dân đào mương, đưa nước về cánh đồng đã vô tình chặt những gốc cây cổ thụ. Thời gian sau đó, phong trào săn cây cổ thụ để bán rầm rộ diễn ra ở khắp các làng quê trong cả nước. Riêng ở Suối Cốc, đã có rất nhiều những cây cổ thụ bị cánh "săn" cây đưa về vườn của những kẻ "trọc phú". Cây Sanh cổ thụ cũng đã thành mục tiêu truy lùng của giới buôn cây cảnh. Có doanh nhân đã trả giá chục tỷ để sở hữu được cây sanh đồ sộ, may thay cây này đã có trong hương ước bảo vệ của làng, nên chẳng cá nhân chủ nghĩa nào có quyền bán. Tuy nhiên, vì món lợi quá lớn, nhiều người dân trong làng vẫn âm thầm chặt những thân nhỏ lẻ đem bán. Sau khi, dân làng phát hiện đã vắng lên chính quyền. Trưởng thôn lại hô hào dân binh ở thôn tiến hành bảo vệ nghiêm nhặt. Dân binh trực, canh những kẻ trộm cây. Có lần phát hiện có người dân ở làng khác đào trộm trong đêm, cả làng đã dùng gậy gộc đánh đuổi, quyết không cho ai xâm phạm đến "cụ" cây. Chính vì sự bảo vệ nghiêm nhặt đó, cây Sanh mới còn được đến hiện tại. Cây đa, khóm tre, bến nước, sân đình đã trở nên những tượng trưng văn hóa làng quê miền Bắc. Tuy nhiên, những biểu tượng tâm hồn của làng quê Việt gần như đã biến mất cùng quá trình thị thành hóa. Thế nhưng, người dân ở làng Suối Cốc vẫn còn giữ được cây Sanh mang những giá trị đặc trưng quý và hiếm này. Khách thập phương ùn ùn về chiêm ngưỡng Rất nhiều đạo diễn đã chọn cây Sanh Suối Cốc làm bối cảnh cho các bộ phim về đề tài làng quê. Phim "Ma Làng" được coi là bộ phim đặc trưng về văn hóa làng quê ở miền Bắc. Đặc biệt, bộ phim thường tránh những cảnh quay về trời nắng, chỉ thích những cảnh ảm đạm. Chính bởi vậy, anh Phạm Quang Minh (người chọn bối cảnh cho phim) đã đề xuất, chỉ lấy tông phim màu xanh xám, hợp với màu sắc của núi rừng và không khí của phim. Có những đoạn phim, cảnh cây Sanh đầu làng ở Suối Cốc đã được chọn làm cảnh quay cho bộ phim. Đặc biệt là trong phần giới thiệu phim, bối cảnh làng quê với gốc Sanh cổ thụ đã tôn thêm vẻ đẹp cổ kính của làng quê miền Bắc. Tiếp theo sự thành công của "Ma Làng 1", các nhà làm phim lại sản xuất tiếp "Ma Làng 2". Một lần nữa, cây Sanh cổ thụ này lại "bén duyên" với điện ảnh Việt. Năm 2012, khán giả khi xem VTV1 công chiếu bộ phim "Đàn Trời" lại bắt gặp cây Sanh cổ đã từng xuất hiện trong phim "Ma Làng". Khi nhìn thấy gốc cây Sanh xum xuê, sần, cổ kính này, đạo diễn Nguyễn Hữu Phần đã quyết định chọn làm bối cảnh quay của phim. Khi chúng tôi tìm về Suối Cốc để viết bài cũng đã bắt gặp một nhóm nghệ sĩ đang quay tiểu phẩm hài tại gốc Sanh này. Đó là những khuân mặt nghệ sĩ thân quen, được sao khán giả truyền hình yêu quý như: Quang Tèo, Chiến Thắng, Hải Anh, Bình Trọng... Được biết, "ê - kíp" này đang gấp rút khởi quay trong 4 ngày để hoàn tất tiểu phẩm này. Bàn thảo với chúng tôi, danh hài thắng lợi, trưởng nhóm cho biết: "Sở dĩ chúng tôi chọn quang cảnh dưới gốc Sanh này để quay tiểu phẩm hài vì, nơi đây mang đậm văn hóa của làng quê miền Bắc mà nội dung tiểu phẩm lại rất cần nét đặc trưng đó. Cây Sanh cổ kính với nhiều thân, nhánh sần sùi phủ bóng khắp một vùng giống như một cái cổng đồ sộ của làng. Đây là nơi dân làng thường nghỉ ngơi sau mỗi giờ cần lao mệt mỏi. Đó là nơi trai gái yêu nhau, trao nhau lời yêu thề thốt. Nội dung vở kịch cũng nói đến những câu chuyện khôi hài về trai làng này đến tán gái làng kia. Quả tình, nơi đây là một khung cảnh lý tưởng để quay tiểu phẩm". Ông thái bình, trưởng thôn Suối Cốc cho rằng: "Sau khi hình ảnh cây Sanh cổ thụ xuất hiện trên truyền hình, rất nhiều người hiếu kỳ đã tìm đến Suối Cốc để được tận mắt chứng kiến gốc Sanh cổ thụ. Khách du lịch khắp nơi ngày một kéo đến tham quan và nghỉ mát nhiều hơn. Có nhiều tổ chức về bảo vệ thiên nhiên, môi trường, thực vật ở các nước đã đặt chân đến vùng quê heo hút để nghiên cứu. Vào những ngày hè oi bức, các sinh viên thuộc các trường về các ngành lâm nghiệp, sinh thái cũng tìm đến nghiên cứu. Đặc biệt, gốc Sanh này đã trở nên hình nền chứng kiến cho biết bao đôi uyên ương chụp ảnh cưới và họ đã nên vợ, thành chồng. Hoàng Thế Tào |
Chủ Nhật, 28 tháng 7, 2013
'Cổ Lão Thần Mộc' nghìn năm tuổi nổi tiếng nhất Việt Nam
