QĐND -Nhìn lại chặng đường 5 năm tỉnh thành Hà Nội mở rộng địa giới hành chính, những con số về tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo được giảm mạnh, công tác đền ơn đáp nghĩa được quan tâm, đời sống vật chất, ý thức của người dân được cải thiện… cả thảy minh chứng rõ cho việc đảm bảo an sinh tầng lớp trên địa bàn đã được chú trọng và hoạt động có hiệu quả. Điện đã về với vùng xa nhất Trong tâm trí của nhiều người, 5 năm trước, xã Yên Trung (huyện Thạch Thất) được mệnh danh là chốn “thâm sơn cùng cốc” của Hà Nội, là xã nghèo tiêu biểu, nơi có 85% dân số người dân tộc Mường của tỉnh Hòa Bình trước đây. Hơn thế nữa, “hành lý” mà Yên Trung có khi đó là mảnh đất duy nhất ở Thủ đô mà điện, đường, trường chưa “phủ” hết. Tại hai thôn xa trung tâm nhất (thôn Hương, thôn Hội) vẫn còn lối sống du canh du cư, không điện, không đường bê tông, không trường... Những năm ấy, về với Yên Trung cái khó, cái nghèo vẫn hiện hữu mồn một. Vẫn là nhà mái lá, nhà tranh, vách đất; nơi mà chiếc ti vi, cái đài cát-sét, quạt điện… là thứ xa xỉ và chỉ có ở trong mơ.
5 năm, quãng thời gian chưa phải là dài, bữa nay, về với Yên Trung nhiều ngôi nhà mới 2-3 tầng, những ngôi trường khang trang sạch đẹp, trạm y tế, nhà văn hóa mới đã mọc lên. Đón chúng tôi trong hội sở làm việc mới, chủ toạ UBND xã Hoàng Phương cho biết, hội sở làm việc mới của xã được đô thị đầu tư và mới được khánh thành tháng 4 vừa qua. Với nguồn vốn từ thành thị cùng với Chương trình 135 được triển khai rộng rãi, đến nay đường liên lạc đã được mở rộng; hơn 60% hệ thống mương máng, đường nội đồng, liên thôn đã được bê tông hóa...; Trường trung học cơ sở, trường tiểu học đã được xác nhận đạt chuẩn nhà nước. Yên Trung bữa nay, 100% dân trong xã đã có điện dùng, đã xóa được căn bản nhà tranh, vách nứa; tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 16% năm 2008, xuống còn 5,7% trong năm 2013. Nhấn mạnh về sự đổi thay này, ông Nguyễn Văn Định, trưởng thôn Hương-thôn không điện ngày nào, cho biết: “Từ ngày có điện, đời sống văn minh hơn nhiều. Đáng mừng nhất là thôn Hương giờ đã có trường mầm non, các em bé không phải đi học nhờ thôn khác; nhà văn hóa thôn cũng đã được đưa vào dùng phục vụ đời sống của bà con mấy năm nay. Giờ chỉ còn 5/51 hộ thuộc diện nghèo (trước năm 2008 là hơn 50%); 100% hộ dân đã có ti vi dùng”. Niềm vui từ sự cố gắng San sẻ với chúng tôi về những thách thức mà Hà Nội đã đi qua trong 5 năm mở mang địa giới hành chính, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội Ngô Văn Quý cho biết, năm 2008, thủ đô Hà Nội bước sang thời kỳ phát triển mới cùng với những thách thức mới khi phải giải quyết khối lượng công việc khổng lồ, nhiều việc mới, khó, chưa có tiền lệ và hàng loạt vấn đề “nóng”, bức xúc trong quá trình mở mang về địa giới hành chính. Trong đó, nỗi băn khoăn lớn nhất của Hà Nội bấy giờ, đó là làm sao để đời sống của mọi người dân đều phải được bảo đảm, nhất là khi đối tượng thuộc diện phải giải quyết chính sách tăng lên nhanh chóng, đặc biệt là hộ nghèo. Số lượng đối tượng cần hỗ trợ lớn, địa bàn trải rộng, cùng với đó là những hạn chế về kinh phí, nguồn lực con người… đã đặt thị thành Hà Nội trước rất nhiều vấn đề cần giải quyết. Nhằm giải quyết những thách thức đó, ngay năm 2008, cùng với việc điều chỉnh những giải pháp hợp với thực tại và đặc thù của từng địa phương, thị thành đã tạo điều kiện cho khoảng 100.000 lượt hộ nghèo, cận nghèo vay vốn với mức phí thấp hơn mức phí của Trung ương quy định từ nguồn ngân sách của tỉnh thành; mức tương trợ xây, sửa nhà ở dột nát, hư nặng cũng cao hơn của Trung ương quy định (nhàng nhàng mỗi năm 2000 căn nhà được tu tạo, xây mới); cấp thẻ Bảo hiểm y tế cho 100% người nghèo, đối tượng bảo trợ tầng lớp, người mù có hoàn cảnh khó khăn; miễn giảm học phí cho học trò nghèo, miễn thuế dùng đất nông nghiệp cho hộ nghèo; dạy nghề cho 1000 cần lao nghèo/năm… tỉnh thành tích cực thực hành Chương trình đích quốc gia giải quyết việc làm, thực hiện Kế hoạch xã hội hóa dạy nghề thời đoạn 2008-2010, Kế hoạch dạy nghề cho lao động nông thôn đô thị Hà Nội đến năm 2020… Bình quân mỗi năm (giai đoạn 2008-2012), vay giải quyết việc làm ưng chuẩn Quỹ nhà nước giải quyết việc làm 273 tỷ đồng, giải quyết cho hơn 23.000 lao động. Đến cuối năm 2012, toàn đô thị còn hơn 59.000 hộ nghèo, tương đương tỷ lệ 3,55% tổng số hộ. Năm 2013, ước thực hành tương trợ 16.500 hộ thoát nghèo, sẽ giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 2,35% hộ nghèo. Theo kế hoạch, đến năm 2015 giảm xuống dưới 2%. Bên cạnh cụ xóa đói, giảm nghèo, công tác đền ơn đáp nghĩa cũng được thành thị đặc biệt trú trọng. Thời đoạn 2008-2012, đô thị đã tương trợ xây, sửa hơn 3.200 nhà ở với kinh phí 100 tỷ đồng; vận động Quỹ Đền ơn đáp nghĩa 126 tỷ đồng và thực hiện tầng lớp hóa “Đền ơn đáp nghĩa” tuổi 2008-2012 là 547 tỷ đồng; tặng 27.175 sổ kiệm ước “Tình nghĩa” kinh phí 19,9 tỷ đồng; tổ chức điều dưỡng hơn 130.000 lượt người có công với cách mạng… Dù rằng khó khăn còn nhiều, nguy cơ, tiềm tàng về nghèo đói, mất việc làm vẫn còn tồn tại nhưng những kết quả mà tỉnh thành Hà Nội có được bữa nay thật đáng ghi nhận. Với nền tảng ngày bữa nay, Hà Nội sẽ tiếp tục kết hợp mọi giải pháp, nguồn lực để đảm bảo, nâng cao đời sống cho người dân, đặc biệt là làm tốt việc giảm nghèo, hỗ trợ đối tượng bảo trợ tầng lớp, công tác đền ơn đáp nghĩa. Bài và ảnh: VŨ DUNG |